نقد کتاب درسی « تفسیر سوره های نور و احزاب تفسیر المیزان »
برگزاری خوانش انتقادی- نقد کتاب درسی تفسیر سوره های نور و احزاب تفسیر المیزان
این برنامه به همت معاونت پژوهش مدرسه علمیه فاطمه الزهراء(سلام الله علیها) آبادان و به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی روز پنجشنبه 99/08/29 به صورت مجازی در سامانه سیما برگزار شد.
در این نقد استاد محترم سرکار خانم مریم طالب زاده با بیان جایگاه رفیع علامه طباطبایی (ره) به عنوان یکی از متفکران برجسته اسلامی در علم تفسیر ، به اقدامات ارزنده این عالم فرزانه در تفسیر قرآن اشاره نمودند و در ادامه برخی از نقد های وارد به این کتاب را بیان کرند.
خلاصه مباحث ارائه شده :
نکات مثبت:
1- بی شک علامه طباطبایی ـ رحمه الله علیه ـ یکی از متفکران برجسته اسلامی می باشند.
2- ایشان 2 گام اساسی را در جامعه اسلامی بنیان نهادند: 1) آموزش فلسفه و عرفان در حوزه های علمیه .2) تفسیر قرآن در زمانی که قرآن پژوهشی دچار رکود گردیده بود.
3- تفسیر المیزان یکی از بهترین تفسیرهای تاریخ اسلام می باشد که از روش قرآن به قرآن پیروس نموده است. مکتب قرآن به قرآن به دو شیوه صورت می گیرد: 1) با استفاده از سیاق و تدبر در آیه به تفسیر آیاه پرداخته می شود.2) قرآن با توجه به اینکه مهمترین منبع برای تفسیر خود قرآن هست البته از نظرات قرآن پژوهان هم استفاده می گردد.( علامه در تفسیر المیزان از این روش استفاده نموده اند )
نقد:
1- با وجود اینکه خود علامه در مقدمه المیزان می فرمایند: از سیاق آیات برای تفسیر استفاده می کنند چون قرآن را تبیانٌ لکل الشی هست و ازشیوه عرضه روایات استفاده نمی نمایند.
2- در آیه 7 سوره احزاب علامه اشاره به عالم ذر می نمایند در حالی که این یک بحث فلسفی است همچنین در آیه 35 سوره نور در مورد درخت زیتون نظریات کشاورزی را بیان می فرمایند .
3- پس ایشان از سایر علوم و تجربیات نیز در تفسیر استفاده کرده اند در حالی که فرموده بودند فقط از آیات در تفسیر استفاده می کنند. .
4- همچنین در تفسیر برخی آیات نوشته اند ( الله اعلم ) یعنی در تفسیر قرآن به قرآن دچار عجز گردیده اند( آیات 60 سوره نور و 52 سوره احزاب) .
5- همچنین از روایاتی استفاده کرده اند که ضعیف می باشند و سلسله راویان را ذکر نفرموده اند.و از کتب ( سیوطی و …) استفاده کرده اند که مورد اعتماد نیستند .
6- شبهه ازدواج پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ با همسر زید در آیه 11 سوره احزاب روایتی ذکر می کنند که بسیار ضعیف است که با عصمت و اسوه بودن پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در تضاد است.
7- در ماجرای إفک نیز ( عایشه و ماریه قبطیه را بدون ذکر دلیلی رد می فرمایند).